خریداران دلار در حال ورود به محدوده زیان | دلار ۱۸ هزار تومانی در راه است؟

همزمان با نزدیک شدن به توافق هسته‌ای در وین قیمت هر دلار آمریکا با نزول بیشتری مواجه شد.قیمت دلار در معاملات ارزی دیروز به سطح قیمتی ۲۵هزار و ۶۰۰ تومان رسید که این رقم کمترین میزان قیمت روزانه در هفت ماه گذشته بوده است.

میلاد صادقی، کارشناس اقتصادی درخصوص روند قیمت دلار به تجارت‌نیوز گفت: توافق، انتظارات تورمی را در سطح عوامل اقتصادی به شدت کاهش می‌دهد. شرایط به شکلی است که عوامل اقتصادی، توافق را باور کرده‌اند. به نظر می‌رسد که توافق در ماه گذشته به صورت شفاهی اتفاق افتاده است.

او افزود: کاهش انتظارات، منجر به برگشت قیمت بازار به محدوده تعادلی می‌شود. در صورت ادامه و ایجاد پنیک، انتظار می‌رود که رفتار رمه‌ها به کاهش بیشتر قیمت ارز و ورود به کانال ۲۵ هزار تومانی شدت ببخشد.

صادقی ادامه داد: اکنون قیمت تعادلی دلار حدودا ۲۷ هزارتومان و ارزش اقتصادی دلار نیز حدود ۲۸ هزار تومان است. کاهش انتظارات تورمی عوامل و افزایش امید اقتصادی، عامل ورود دلار به کانال ۲۵ هزار تومانی است.

این کارشناس بازازهای مالی گفت: در کوتاه مدت و با شدت رفتار رمه‌ها و فعالان، انتظار کاهش قیمت بیشتر به صورت ناپایدار و گذرا وجود دارد. همانطور که در گذشته نیز بارها تکرار شد، دلار بالای ۲۸ هزار تومان نیز ناپایدار است.

روز گذشته شاخص بازار ارز در کانال جدید ۲۵ هزار تومانی به روند کاهشی خود ادامه داد. در شرایط کنونی که طبق نظر تحلیلگران سیاسی حصول توافق جدید بین ایران و قدرت‌های جهانی از هر زمان دیگری محتمل‌تر است، پیش‌بینی فعالان بازار ارز نسبت به آینده کوتاه‌مدت قیمت دلار همچنان کاهشی است. این انتظارات از حصول مجدد توافق هسته‌ای درکنار انتشار اخبار مثبت در همین حوزه سبب شد اسکناس آمریکایی پس از حدود هفت ماه به سطح قیمتی ۲۵ هزار و ۶۰۰ تومان برسد.

کارشناسان و تحلیلگران بازار ارز تهران نیز از سه عامل: «انتظار بازار در راستای مشاهده نتیجه مذاکرات هسته‌ای وین»، «نزدیک شدن به روز‌های پایان سال و بسته شدن حساب معامله‌گران کلان ارزی» و «کاهش حجم معاملات به‌واسطه تحرکات کاهشی هفته‌های اخیر دلار» در توضیح کاهش چشمگیر تقاضا در بازار ارز سخن گفتند.

بررسی‌های به‌عمل آمده از هسته مرکزی بازار ارز نیز حاکی از آن است که اختلاف قیمت محسوسی بین نرخ معاملات حضوری در بازار و نرخ‌های ارائه شده توسط گروه‌ها و کانال‌های مجازی وجود دارد. عده‌ای از تحلیلگران بازار ارز اختلاف قیمت مذکور را به سبب سخت‌تر شدن معاملات در فضای کنونی بازار دانستند و همچنین معتقدند که فروشندگان در راستای تبدیل سرمایه دلاری خود به ریال با اندک خریداران موجود در بازار سازش می‌کنند.

دیروز یکشنبه اول اسفند ماه قیمت شاخص بازار ارز پس از حدود هفت ماه به پله‌های میانی کانال ۲۵ هزار تومانی رسید. دلار که در نخستین روز هفته جاری توانسته بود با کمک اخبار مثبت سیاسی و افزایش انتظارات کاهشی به مرز دو کانال ۲۶ و ۲۵ هزار تومانی نزدیک شود.

در روز دوم هفته نیز به حرکت نزولی خود ادامه داد. معامله‌گران که در ساعات پایانی بازار روز شنبه دلار را در نرخ ۲۵ هزار و ۹۵۰ تومان معامله کرده بودند، نخستین معاملات خود در بازار روز گذشته را در سطح قیمتی ۲۵ هزار ۹۰۰ تومان آغاز کردند.

این حرکت کاهشی در ادامه روز شدت بیشتری گرفت به صورتی که در ظهر روز گذشته معاملات دلاری بازار ارز تهران در رقم ۲۵ هزار و ۷۵۰ تومان انجام شد. اما این پایان کار روند کاهشی روز یکشنبه نبود و قیمت دلار در آخرین معاملات دیروز به رقم ۲۵ هزار و ۶۰۰ تومان رسید که نسبت به نرخ روز شنبه ۳۵۰ تومان پایین‌تر بود.

انتشار اخبار مثبت سیاسی در کنار انتظارات کاهشی جامعه از آینده بازار ارز را می‌توان از عوامل مهم روند کاهشی مذکور دانست. اما شنیده‌ها از هسته مرکزی بازار ارز تهران خبر از کاهش چشمگیر میزان تقاضا و انجماد معاملات روز‌های اخیر این بازار می‌دهد. عده‌ای کارشناسان و تحلیلگران بازار ارز به سه عامل مهم در توضیح این کاهش حجم تقاضا اشاره کردند.

۳ عامل کاهش حجم تقاضا در بازار ارز

عامل اول، انتظار بازار در راستای مشاهده نتیجه مذاکرات هسته‌ای وین: کارشناسان بر این باورند که اکثریت فعالان بازار ارز تهران در انتظار مشاهده نتیجه دور هشتم مذاکرات هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی از انجام معاملات خودداری کرده و در انتظار ثبات نسبی قیمت دلار ‌هستند که این مساله خود عامل مهمی در راستای کاهش حجم تقاضا در بازار است.

عامل دوم، نزدیک شدن به روز‌های پایان سال و بسته شدن حساب معامله‌گران کلان ارزی: عده دیگری از کارشناسان نیز با اشاره به نزدیک شدن به روز‌های پایانی سال معتقدند عمده شرکت‌های فعال در زمینه صادرات و واردات که از بزرگ‌ترین متقاضیان ارز در ایران محسوب می‌شوند، در روز‌های پایانی سال مشغول رسیدگی به حساب‌های خود بوده و از انجام معاملات جدید خودداری می‌کنند.

عامل سوم، کاهش حجم معاملات به واسطه روند کاهشی هفته‌های اخیر دلار: عده دیگری از تحلیلگران نیز با اشاره به واکنش جامعه نسبت به روند‌های کاهشی نرخ ارز بر این باورند که کاهش حجم معاملات و در نتیجه آن کاهش تقاضا در بازار ارز روز‌های گذشته می‌تواند در نتیجه واکنش مستقیم جامعه و معامله‌گران نسبت به روند‌های کاهشی و کانال‌شکنی‌های دو ماه اخیر اسکناس آمریکایی باشد.

برخی‌ها منتظرند که دلار به کف قیمتی برسد و از معاملات دست می‌کشند.  قیمت هر قطعه سکه امامی نیز در بازار دیروز با ۷۰ هزار تومان کاهش نسبت به نرخ روز شنبه به سطح قیمتی ۱۱ میلیون و ۷۷۰ هزار تومان رسید.

علت این نزول به مذاکرات هسته‌ای در وین بازمی‌گردد؛ زیرا انتظار این است که با رفع تحریم‌های ظالمانه علیه ایران حجم درآمدهای ارزی از محل فروش نفت، فرآوده‌های نفتی و کالاهای پایه، ازجمله محصولات پتروشیمی، فلزی و معدنی افزایش یابد. افزایش درآمدهای ارزی می‌تواند حجم عرضه ارز را در برابر تقاضا افزایش دهد و به افت قیمت دلار منجر شود.

به همین دلیل بازیگران بازار ارز از مدت‌ها پیش به مذاکرات هسته‌ای در وین چشم دوخته‌اند و هر نوع تحولات در این بازار را به دقت دنبال می‌کنند.

این اما همه ماجرا نیست، به‌نظر می‌رسد میزان تزریق منابع ارزی از بانک مرکزی ظرف یک ماه گذشته با افزایش چشمگیری مواجه شده است. اگرچه بانک مرکزی اطلاعاتی در این‌باره منتشر نمی‌کند اما برخی اطلاعات تأیید نشده و مقایسه آمارها نشان می‌دهد احتمالا به‌دلیل افزایش فروش نفت و دسترسی بیشتر به منابع ارزی شدت تزریق منابع ارزی به بازار افزایش یافته و این موضوع در نزول قیمت دلار نقش داشته است.

آمارهای مربوط به تولید ناخالص داخلی و همینطور گزارش مؤسسات انرژی جهان تأیید می‌کند حجم صادرات نفت ایران افزایش یافته است.

سقوط به کانال ۲۵هزار تومان

آمارها نشان می‌دهد ظرف یک هفته گذشته قیمت ارز با ۲سقوط پیاپی مواجه شده است. به‌طوری که اواخر هفته قبل ابتدا قیمت هر دلارآمریکا به کانال ۲۶هزار تومان نزول کرد و درمبادلات دیروز نیز بعد از ماه‌ها قیمت هر دلار آمریکا با ۵۷۰تومان کاهش به ۲۵هزارو ۶۳۰تومان رسید.

سال گذشته دقیقا در روزهای نخست اسفند ماه قیمت هر دلار آمریکا در همین محدوده در نوسان بود. این اطلاعات بیانگر آن است که قیمت هر دلار آمریکا در یک هفته گذشته بیش از ۵.۵درصد معادل ۱۵۰۰تومان کاهش یافته و با این میزان نزول بازده سرمایه‌گذاری در بازار ارز به صفر رسیده است و خریداران دلار باید از این پس فکری به حال ارزهای خود بکنند تا درصورت کاهش بیشتر نرخ‌ها از زیان جلوگیری کنند.

 دیروز همچنین قیمت هر دلار در بازار مبادلات فردایی هرات به ۲۴هزارو ۹۷۰تومان رسید. این موضوع نشان می‌دهد روند نزولی قیمت دلار در بازار ارز تهران احتمالا امروز هم ادامه خواهد یافت زیرا بازار مبادلات فردایی هرات در طول چند ماه گذشته سیگنال‌های آشکاری به بازار نقدی تهران داده و هر گاه قیمت‌ها در این بازار نزول کرده بلافاصله اثر آن در چهار راه استانبول درتهران نیز نمایان شده است.

نزول نرخ‌ها در بازار مبادلات فردایی هرات به‌معنای آن است که بازیگران بازار ارز اعتقاد دارند قیمت دلار در روزهای آینده با کاهش بیشتری مواجه خواهد شد.

به موازات این رویداد دیروز قیمت هر یورو هم بعد از ماه‌ها به زیر ۳۰هزار تومان سقوط کرد و به ۲۹هزارو ۲۰تومان رسید. چنانچه این روند نزولی ادامه یابد احتمالا قیمت هر یورو امروز به کمتر از ۲۹هزار تومان هم خواهد رسید.

دیروز همچنین قیمت طلاو سکه هم با یک درصد افت مواجه شد و قیمت هر مثقال طلای آب شده در آستانه سقوط به زیر مرز ۵میلیون تومان قرار گرفت.

آینده دلار

ظرف یک هفته گذشته بسیاری ازخبرگزاری‌ها و منابع اطلاعاتی غربی و شرقی اعلام کرده‌اند ایران در آستانه بازگشت به بازار جهانی نفت است این بازگشت با توجه به آنکه قیمت نفت هم‌اکنون در محدوده ۹۳دلار است می‌تواند حجم درآمدهای ارزی ایران را به شکل مطلوبی افزایش دهد.

هنوز مشخص نیست با رفع تحریم‌ها میزان صادرات نفت ایران تا چه میزان افزایش خواهد یافت اما برآوردهای اویل پرایس نشان می‌دهد ایران این توانایی را دارد که بعد از رفع تحریم‌ها بلافاصله حجم صادراتش را تا۵۰۰هزار بشکه در روز افزایش دهد. منابع جهانی که براساس حرکت نفتکش‌ها صادرات نفت را رصد می‌کنند اعلام کرده‌اند ایران هم‌اکنون تا یک میلیون و ۳۰۰هزار بشکه نفت صادر می‌کند، بنابر این انتظار می‌رود بعد از رفع تحریم‌ها در کوتاه‌مدت حجم صادرات نفت ایران به دوران قبل از تحریم یعنی ۲.۲میلیون بشکه در روز باز گردد به‌ویژه اینکه این روزها به‌دلیل رشد شدید قیمت، بازار جهانی، تشنه نفت ایران است.

این موضوع می‌تواند به سرعت اثرات شوک‌آوری بر بازار ارز داشته باشد و به کاهش قیمت ارز دربازارداخلی منجر شود. بر همین اساس پژوهشگران واحد مطالعات اکونومیست نیز در پژوهشی که اخیرا انجام داده‌اند، استدلال کرده‌اند با امضای توافق هسته‌ای، اقتصاد ایران بهبود چشمگیری را در سال آینده تجربه خواهد کرد به‌طوری که رشد اقتصادی ایران در سال ۲۰۲۲جهش ۸.۹درصدی را تجربه خواهد کرد و نرخ دلار طی ۲ سال تا کانال ۱۸ هزار تومان کاهش خواهد یافت.

به زعم اکونومیست توافق هسته‌ای بین ایران و آمریکا تقریبا قطعی است.

حسن کاظم‌زاده،کارشناس بازار سرمایه اما نظر متفاوتی دارد معتقد است به غیراز مذاکرات هسته‌ای نقش بانک مرکزی هم در نوسان قیمت ارز در روزهای آینده پر رنگ خواهد بود.

او در این‌باره در کانال شخصی‌اش نوشت: فعلا تعیین نرخ ارز مجددا تحت کنترل بانک مرکزی است. باید ببینیم نظر بانک مرکزی برای نرخ تعادلی دلار چه خواهد بود. شواهد و قرائن نشان می‌دهد برای سال بعد نرخ ۲۳تا ۲۵، نرخ هدف درنظر گرفته شده است، اما اینکه در کوتاه‌مدت در اثر شوک توافق چقدر کاهش تجربه شود و بعد از آن با چه فرمتی تعادل ایجاد شود فعلا قابل برآورد نیست.