سرطان چگونه ایجاد می‌شود؟

دکتر شعله آروندی با اشاره به ۴ فوریه روز جهانی مبارزه با سرطان، در خصوص عوامل موثر بر ابتلا به انواع سرطان اظهار کرد: ژنتیک به صورت چندگانه در این زمینه عمل می‌کند. سلول سرطانی در مقایسه با سلول‌های غیرسرطانی   بافت منشاء، دچار تغییرات ژنتیک یا به اصطلاح جهش شده است. این تغییرات در بدن همه افراد در طول زندگی اتفاق می‌افتد اما در بیشتر موارد وقتی تعداد سلول‌های جهش‌یافته بسیار کم باشد، توسط سیستم ایمنی بدن شناسایی و نابود می‌شوند.

وی افزود: هر عاملی که تغییرات ژنتیکی پایدار به نفع رشد و تکثیر سلول‌های سرطانی را تسهیل کند یا در شناسایی و عملکرد سیستم ایمنی اختلال ایجاد کند، می‌تواند زمینه‌ساز بروز سرطان باشد اما باید توجه شود در بیشتر موارد، وجود هیچ یک از عوامل شناخته شده موثر در بروز سرطان، به تنهایی موجب بروز سرطان نمی‌شود و معمولا چند عامل مختلف در کنار هم موثر هستند.

این متخصص رادیوتراپی و آنکولوژی گفت: برخی عوامل ژنتیکی می‌توانند ارثی باشند بنابراین مواردی مانند سابقه بروز سرطان در سنین پایین در افراد فامیل، بروز چند نوع سرطان در یک فرد فامیل و موارد ابتلا به یک نوع سرطان در چند نفر از افراد خانواده پدری یا مادری، نیاز به توجه و بررسی از نظر افزایش احتمال ابتلا به سرطان دارد.

وی عنوان کرد: در این موارد و در صورت لزوم، بررسی دقیق‌تر افراد در دوران زندگی توسط پزشک متخصص انجام می‌شود.

آروندی گفت: بعضی جهش‌های ژنتیکی ارثی نیستند و در طول زندگی فرد اتفاق می‌افتند؛ در این موارد عواملی مانند برخی از انواع ویروس‌ها، برخورد با اشعه فرابنفش به مدت طولانی و بیش از حد مجاز، مصرف دخانیات، مصرف الکل، اضافه وزن و افزایش سن در بروز جهش‌های ژنتیکی دخالت دارند.

وی با بیان اینکه آلودگی هوا از عوامل محیطی مهم در افزایش ابتلا به سرطان است، تصریح کرد: کم تحرکی و ورزش نکردن و رژیم غذایی نامناسب هم می‌توانند زمینه‌ساز ابتلا به سرطان باشند.

این متخصص رادیوتراپی و آنکولوژی بیان کرد: توجه به علائم هشداردهنده بروز سرطان می‌تواند منجر به تشخیص سریع‌تر و درمان موثرتر این بیماری در بیشتر موارد شود. در زنان، انجام معاینات و بررسی‌های دوره‌ای در تشخیص زودرس سرطان ها یی مثل سینه و گردن رحم بسیار موثر است.

وی عنوان کرد: طبق برخی مطالعات محدود، بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت و کنترل نشدن قندخون در  مواردی با افزایش احتمال ابتلا به بدخیمی همراه بوده و ابتلا به بعضی عفونت‌های ویروسی مانند HIV و HPV و ... در افزایش احتمال ابتلا به سرطان‌ها موثر بوده است.

آروندی گفت: در حال حاضر، مرگ و میر ناشی از سرطان در کشورهای پیشرفته به طور کلی در انواع سرطان کاهش یافته که عمدتا ناشی از تشخیص زودرس و روش‌های درمانی موثرتر بوده است اما از طرف دیگر، میزان ابتلا به سرطان رو به افزایش است که باید به این موضوع توجه شود.

منبع: ایسنا