کشف سرنخ‌هایی از تشکیل سیارات در منظومه شمسی

به گفته برخی از دانشمندان مطالعه منظومه شمسی برای فهمیدن نحوه شکل گیری سایر سیارات کافی است؛ اما کشف سیارات دوردست در دهه ۱۹۹۰ ابعاد دیگری از این قضیه را آشکار کرد.

به گزارش theconversation، دانشمندان در جدیدترین تحقیقات فضایی، یک غول گازی و مشتری مانند را هنگام شکل گیری در اطراف ستاره‌ای در فاصله ۵۰۰ سال نوری از سیاره زمین مشاهده کرده اند. این سیاره مارپیچ از غبار و گاز تشکیل شده و AB Aurigae نام دارد. مدل شکل گیری این سیاره با ایده فروپاشی گرانشی دانشمندان مطابقت دارد. فاصله این سیاره از ستاره اش حدود ۹۳ برابر فاصله زمین از خورشید است. محققان این سیاره را با استفاده از تلسکوپ سوبارو در Mauna Kea هاوایی و تلسکوپ فضایی هابل کشف کردند. دمای این سیاره مشتری مانند دو هزار درجه سانتیگراد است.

کشف این سیاره بخشی از پازل تشکیل سیارات را تکمیل کرده است. تحقیقات علمی در مورد منشاء زمین و سایر سیارات منظومه شمسی در اواسط دهه ۱۷۰۰ آغاز شده است. به گفته امانوئل کانت فیلسوف آلمانی خورشید و خانواده سیاره‌ای اطراف آن همگی از یک ابر اولیه در حال چرخش به وجود آمده اند. کانت این پدیده را Urnebel نامید. البته پس از مدتی پیر لاپلاس دانشمند فرانسوی این ایده را اصلاح کرد. در حال حاضر محققان با استفاده از شبیه‌سازی‌های کامپیوتری، تصاویری از منظومه شمسی را به وجود آورده اند. این مدل ترکیبی از رشته‌های زمین‌شناسی، شیمی، فیزیک و نجوم است. با کشف سیاراتی خارج از منظومه شمسی روند شناسایی منشا زمین و سیارات برای اخترشناسان تغییر کرد.

یکی از اساسی‌ترین اجزای فیزیکی سیستم سیاره‌سازی، ایده برافزایش هسته است. برخی از دانشمندان فضایی سیستم سیاره‌سازی را مسئول تشکیل سیارات گازی مانند مشتری و زحل می‌دانند. برافزایش هسته با گاز‌ها و دانه‌های غبار میکروسکوپی شروع می‌شود. به گمان برخی از محققان، برافزایش هسته سبب تشکیل ابر اولیه کانت شده است.

این ابر اولیه به شکل یک دیسک در حال چرخش است. پس از گردهم آمدن دانه‌های گرد و غبار و شکل گیری سنگ‌ریزه‌ها به صورت یک آبشار به سمت سیارات دیگر سرازیر می‌شوند. اخیرا مدل فروپاشی گرانشی برای توضیح نحوه تشکیل سیارات دوردست مطرح شده است. در این طرح، قرص اولیه سیاره در صورت داشتن جرم کافی در یک انقباض بزرگ سیاراتی را تشکیل می‌دهد.