کلاهبرداری با رنگ حراجی‌ در فضای مجازی

پلیس به همه کاربران گوشزد می‌کند که درواقع مجرمان سایبری با مخاطب‌شناسی اقدام به عرضه الکترونیکی کالا‌های به‌ظاهر زیبا و ارزان قیمت می‌کنند.

دستش به جایی بند نبود. مدام شماره می‌گرفت و زنگ می‌زد، اما تلفن مخاطب خاموش بود. برای سال جدید تصمیم گرفته بود خریدهایش را اینترنتی انجام دهد. بالاخره جایی پیدا کرد که قیمت‌هایش مناسب به نظر آمد. همه عیدی همسرش را صرف خرید لباس بچه‌ها از این فروشگاه اینترنتی کرد، اما بعد از خرید، تلفن خاموش شد و کسی جوابگو نبود. نمی‌دانست باید چه کار کند و نزد چه کسی شکایت برد. می‌ترسید فرآیند شکایت و پیداکردن این کلاهبردار‌ها زمانبر باشد. حتی می‌ترسید ماجرا را با همسرش در میان بگذارد. مستاصل شده بود و «تلفن همراه مشترک مورد نظر شما تا اطلاع ثانوی خاموش است» مدام روی اعصابش رژه می‌رفت.

توصیه پلیس برای حراج‌های آنلاین

پلیس به همه کاربران گوشزد می‌کند که درواقع مجرمان سایبری با مخاطب‌شناسی اقدام به عرضه الکترونیکی کالا‌های به‌ظاهر زیبا و ارزان قیمت می‌کنند. خریداران به هنگام خرید باید فاکتور و جعبه اصلی کالا را دریافت کنند و به یاد داشته باشند سریال جعبه و نوع کالا یکی باشد تا اصالت آن مشخص شود. فرهاد خلجی، کارشناس فضای مجازی هم در گفتگو با ما بر این موضوع تاکید می‌کند که: «هر سال عید آمار تبلیغات فروش اجناس اینترنتی افزایش پیدا می‌کند.

بیشتر این تبلیغات که با تخفیف‌های زیاد همراه است از کلاهبرداری‌های پشت‌پرده آن حکایت دارد.» او توضیح می‌دهد: «بیشتر کالا‌هایی که در این حراجی‌ها به مشتری‌ها عرضه می‌شود کالا‌های تقلبی و بنجل است و درواقع در این حراجی‌ها فروشندگان سعی می‌کنند جنس‌های قدیمی و در مغازه مانده خود را به خریداران بفروشند.» این نکته را هم باید در نظر داشت حتی برخی فروشگاه‌هایی که در این حراج شرکت و در کانال‌ها و گروه‌های شبکه‌های اجتماعی تبلیغات فراوانی می‌کنند اصلا وجود خارجی ندارند و توسط مجرمان سایبری طراحی شده‌اند.

خلجی بر این موضوع تاکید می‌کند که: «اگر تنها فروش اجناس بنجل اتفاق می‌افتاد مشکلی نبود. برخی از کلاهبرداری‌ها به گونه‌ای است که این کلاهبرداران اطلاعات هویتی و بانکی مشتریان خود را سرقت و از آن سوء‌استفاده می‌کنند. بار‌ها شاهد بوده‌ایم حساب‌های افراد بعد از مدتی خالی شده و پیگیری ماجرا نشان داده است که این موضوع از همین فروشگاه‌های اینترنتی آب می‌خورد.» درواقع همیشه در پایان سال شاهد شکایت قابل توجهی از مردم به‌دلیل کلاهبرداری‌های صورت‌گرفته در خرید‌های آنلاین این حراج‌های بی‌سابقه هستیم. این کارشناس فضای مجازی توضیح می‌دهد: «اصولا تمایل برای خرید در پایان هر سال سبب می‌شود که کلاهبرداران سوار این موج شده تا سر مردم کلاه بگذارند و جیب خود را پر کنند.»

خلجی با تاکید بر این‌که در سال‌های اخیر مردم نسبت به امنیت فضای مجازی بی‌توجه شده‌اند ادامه می‌دهد: «در سال‌های اخیر بدافزار‌ها و ویروس‌های زیادی از طریق برنامه‌های مختلف به گوشی‌های همراه مردم راه پیدا کرده است. این موضوع هم نتیجه مستقیم ناآگاهی مردم و نداشتن اطلاعات کافی در این زمینه است. زیرا خیلی از کلاهبرداری‌ها به‌واسطه نصب همین برنامه‌ها روی تلفن‌همراه اتفاق می‌افتد.»

این کارشناس فضای‌مجازی بر این موضوع تاکید می‌کند که طمع مردم یک راه برای سوء‌استفاده کلاهبرداران است. او توضیح می‌دهد: «وقتی جنسی یک‌میلیون تومان ارزش دارد و در یک حراج در فروشگاهی گمنام که هیچ هویتی ندارد ۳۰۰هزار تومان عرضه می‌شود خودش این آلارم را به صدا درمی‌آورد که پشت‌پرده نقشه‌ای وجود دارد. درواقع ما در بیشتر مواقع با طمع و خوشبینی خود به کلاهبرداران کمک می‌کنیم تا بتوانند راه کلاهبرداری‌شان را هموار کنند.»

در اینترنت دنبال جنس مرغوب نباشید!

خلجی بر این موضوع تاکید می‌کند که: «در بیشتر مواقع ما وقتی می‌خواهیم جنس مرغوب تهیه کنیم سراغ دستفروش نمی‌رویم. هیچ‌وقت از دستفروش طلا نمی‌خریم و یخچال و وسایل برقی‌مان را از فروشگاه‌های معتبر تهیه می‌کنیم. به‌همین‌دلیل وقتی از طریق اینترنت تصمیم به خرید کالا می‌گیریم نباید انتظار این را داشته باشیم که جنس مرغوبی را که هیچ مشکلی ندارد خریداری کنیم.» او بر این باور است مردم باید آگاه باشند که هر ابزار و اپلیکیشنی برای خرید مناسب نیست. برای مثال در اینستاگرام می‌توان لباس یا حتی لوازم‌مصرفی تهیه کرد، اما همین امر هم ریسک بالایی دارد، ولی هیچ وقت نمی‌توانیم در این شبکه اجتماعی با اعتماد و اعتبار بالا طلا یا لوازم گران‌قیمت خریداری کنیم، چون هیچ اعتمادی وجود ندارد. مضاف بر این‌که کلاهبرداران معمولا علاقه خیلی زیادی به پیش‌پرداخت دارند. از این رو قیمت‌ها را خوب جلوه می‌دهند و شما را وسوسه می‌کنند تا برای خرید بیعانه پرداخت کنید. اینجاست که کلاهبردار به هدف خود دست یافته و بعد از دریافت پیش‌پرداخت فرار می‌کند.

او ادامه می‌دهد: «اگر بخواهیم خرید قابل‌اطمینان برای عید داشته باشیم باید برای این سؤالات پاسخ مناسب داشته باشیم که آیا آن فردی که ادعا می‌کند وجود خارجی دارد و آیا جنس واقعا همان جنس مد نظر ماست؟»