خریدوفروش مافیایی مرغ در کوچه‌پس‌کوچه‌های میدان بهمن

از هفته گذشته محله کشتارگاه یا همان میدان بهمن تهران که مرکز عرضه گوشت مرغ است به محلی برای باندهای مافیایی و دلالان این بازار تبدیل شده است.

پس از افزایش قیمت مرغ و قرار گرفتن آن در مرز ۱۰۰ هزار تومان، حالا این بازار هم به شکل مافیایی عمل می‌کند و آن‌طور که فعالان بازار می‌گویند در پس‌کوچه‌های کشتارگاه (میدان بهمن تهران) حداقل ۱۰ هزار تومان گران‌تر به دست خرده‌فروشان می‌رسد.

متأسفانه مدیریت اقتصاد ایران در چهار دهه اخیر، به‌ویژه چند سال گذشته، به سمتی پیش رفته که دیگر حتی بازار کالاهای اساسی هم ظرفیت افتادن به دست دلالان و واسطه‌گران را دارد. آن‌طور که فارس، خبرگزاری نزدیک به دولت سیزدهم، گزارش داده، اکنون قیمت‌گذاری در بازار گوشت مرغ به کوچه و پس‌کوچه‌های میدان بهمن کشیده شده تا فعالان این بازار به ازای هر کیلو فروش، حداقل ۱۰ هزار تومان سود بیشتری به دست آورند.

اکنون نیز به نظر می‌رسد مسئولان دولت کم‌کاری خود در حوزه نظارت و تنظیم بازار را تقصیر گروه‌هایی بیندازند که در بازار خودرو به مافیا لقب گرفته‌اند، حال به نظر می‌رسد فعالیت مافیای اقتصاد ایران که کسی هم آن‌ها را نمی‌شناسد به پس‌کوچه‌های کشتارگاه کشیده شده است.

این در حالی است که از دولت انتظار می‌رود به غیر از اعمال قیمت‌های دستوری و فشار بر تولیدکننده و مصرف‌کننده، پیگیر وظایف دیگر خود یعنی نظارت و تنظیم بازار هم باشد. چراکه اکنون چنین شرایطی نه‌تنها سودی نصیب تولیدکننده واقعی نمی‌کند، بلکه باعث افزایش قیمت محصول برای مصرف‌کننده و پر پول‌تر شدن جیب دلالان می‌شود.

از سوی دیگر، باید توجه داشت که بازار کالاهای اساسی شبیه به بازارهای سرمایه‌ای طلا، سکه، ارز، سهام و … نیست که مردم با «نخریدن» قید آن را بزنند.

ازجمله آنکه همین حالا هم با قیمت‌های موجود، قدرت خرید مردم به اندازه‌ای سقوط کرده که سرانه مصرف گوشت مرغ به شکل قابل توجهی کاهش یافته است. از سوی دیگر، مواد غذایی جایگزین مانند ماکارونی، کنسرو تن ماهی و … نیز سرعت تورم خود را به گوشت و مرغ رسانده‌اند و دیگر استفاده از اصطلاح «جایگزین» برای آن‌ها محلی از اعراب ندارد.

با تشکیل قرارگاه مشکلات حل می‌شود؟

کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند در صورتی که دولت همچنان بی‌تفاوت از کنار مشکلات معیشتی مردم بگذرد و با تشکیل قرارگاه و به شکل هیئتی درصدد رفع مشکلات برآید، باید به شکل دیگری پاسخ‌گوی نارضایتی‌های اجتماعی باشد.

این موضوع تا حد بغرنج است که منوچهر متکی، وزیر اسبق امور خارجه، که از حامیان ابراهیم رئیسی هم شناخته می‌شود، در مصاحبه‌ای که امروز با تجارت‌نیوز داشت، گفت: «اگر دولت در ماه‌های آینده تحول ملموسی در وضعیت اقتصادی مردم ایجاد نکند، حتماً با مشکل جدی روبه‌رو خواهد شد.».

چرا قیمت‌گذاری مرغ به پس‌کوچه‌ها کشید؟

اکنون در حالی مرغ با قیمت‌هایی در محدوده 80 هزار تومان در کوچه پس‌کوچه‌های به دست خرده‌فروشان می‌رسد که دولت نرخ این محصول را برای مصرف‌کننده 73 هزار تومان تعیین کرده است. اما با این وضعیت مصرف‌کنندگان هم برای خرید هر کیلو مرغ باید بیش از 95 هزار تومان بپردازند.

البته نباید تمام تقصیر را متوجه تولیدکننده دانست؛ آن‌ها نیز نسبت به افزایش هزینه‌های تولید و حتی زیان‌دهی خود گلایه‌مند هستند.

در این بین برخی شرکت‌ها نیز با روی آوردن به ترفندهای جدید توانسته‌اند مرغ را با دو برابر قیمت به فروشگاه‌ها برسانند. این شرکت‌ها با فروش قطعه‌های مرغ پاک‌شده و بدون استخوان هر کیلو سینه مرغ را بیش از 170 هزار تومان می‌فروشند. طبیعتاً نمی‌توان از آن‌ها انتظار دااشت که از دریافت هزینه بسته‌بندی و خدمات پاک‌کردن محصول صرف نظر کنند. اما آیا این هزینه‌ها بیشتر از قیمت خود محصول است که تا 173 هزار تومان بالا می‌رود؟

طبیعتاً در پس این ماجرا، آن‌ها از نبود نظارت اطمینان دارند و به همین راحتی قیمت‌های نجومی برای کالای اساسی مردم تعیین می‌کنند.

حال با نزدیک‌شدن به ماه محرم و احتمال افزایش تقاضا، بعید نیست که با ادامه روند فعلی و نفوذ مافیا به بازار، قیمت مرغ از 100 هزار تومان هم عبور کند. اما آیا قرار است دولت همچنان به سکوت و بی‌تفاوتی خود ادامه دهد؟

نبود نظارت بر گلوگاه‌های توزیع مرغ در تهران موجب شده است قیمت مرغ دوباره نسبت به روزهای گذشته افزایش یابد.

قیمت مرغ مجددا دوباره روند افزایشی پیدا کرده است، در مناطق مختلف تهران مرغ از کیلویی 85 هزار تومان تا 95 هزارتومان به فروش می‌رسد.

فروشندگان مرغ می‌گویند نظارتی بر محل توزیع مرغ در میدان بهمن نیست و خرید و فروش در کوچه بازارها و حاشیه این میدان انجام می‌شود.

ستاد تنظیم بازار اخیرا قیمت مرغ را کیلویی 73 هزار تومان تصویب‌ و تأکید کرد هرگونه قیمت‌های بالاتر از این نرخ، گرانفروشی محسوب شده و متخلفان به تعزیرات معرفی می‌شوند که جریمه‌های سنگین و احتمالا پلمب مغازه‌ها در انتظار آنها خواهد بود.

گزارش میدانی  حاکی است که بسیاری از فروشگاه‌ها به خاطر اینکه سود بیشتری داشته باشند مرغ را قطعه‌قطعه کرده و به قیمت‌های بسیار بالاتر عرضه می‌کنند که بعضی فروشگاه‌ها فیله مرغ را تا کیلویی 150 هزار تومان هم می‌فروشند.

در این‌باره، مهدی دستوری، مدیر یکی از فروشگاه‌های بزرگ محصولات پروتئینی‌  گفت: «مرغ در بازار کم است، امکان خرید راحت از میدان بهمن (کشتارگاه) وجود ندارد. اما خرید و فروش مرغ در کوچه پس‌کوچه‌ها و یا اطراف میدان بهمن به قیمت‌های بالاتری انجام می‌شود، در حالی که نرخ مصوب خرید عمده مرغ کیلویی 68 هزار تومان است، اما حداقل با 10 هزار تومان گران‌تر می‌فروشند و مغازه‌ها هم در سطح شهر به کیلویی 85 هزار تومان و بالاتر عرضه می‌کنند.»

* نظارت بر عرضه و توزیع در میدان بهمن بسیار ضعیف است

دستوری افزود: مشاهداتی وجود دارد که در خود میدان بهمن هم نظارت کافی وجود ندارد و برخی با چرخ دستی با قیمت بالاتر مرغ می‌فروشند.

وی افزود: راهکارها این است که دولت یخچال مرغی را که از کشتارگاه به میدان بهمن می‌فرستد، پلمب کند و در میدان بهمن پلمب باز و بین مردم توزیع شود. 

وی ادامه داد: راهکار دوم این است که دولت مرغداری‌های متخلف که گرانفروشی می‌کنند را جریمه کند و یا خوراک یارانه‌ای آنها را قطع کند.

این مدیر فروشگاه محصولات پروتئینی تأکید کرد: در حال حاضر برخی مراکز عرضه دولتی به خاطر اینکه سهمیه بسیار کمتری به آنها داده می‌شود، مجبور می‌شوند از دلال‌ها خریداری کنند و مغازه خود را بچرخانند.

* سهمیه فروشگاه‌های عرضه مرغ دولتی کم است

وی گفت: سهمیه برخی از‌ مراکز توزیع دولتی 100 کیلوگرم در روز است و این برای آنها کافی نیست، آنها مغازه اجاره کرده‌اند، فروشنده استخدام کرده‌اند و بالاخره باید حقوق آنها را پرداخت کنند.

دستوری ادامه داد: متصدی فروشگاه‌های غیر دولتی هم باید از ساعت 5 صبح به محل توزیع مرغ در میدان بهمن بروند و در برخی مواقع تا بعدازظهر به ‌آنها مرغ نمی‌رسد و به همین دلیل ترجیح می‌دهند که از خارج از این محل و از دلالان خریداری کنند.

بنابراین گزارش در حال حاضر قیمت مرغ طبق تصویب ستاد تنظیم بازار کیلویی 73 هزار تومان است و در برخی میادن میوه و تره‌بار سطح شهر مرغ با این قیمت عرضه می‌شود اما‌ مرغ با نرخ مصوب در مغازه‌های سطح شهر به سختی دیده می‌شود.