اقتصاددان برجسته:اوضاع بازار ارز را نمی توان پیش بینی کرد

طهماسب مظاهری، رئیس اسبق بانک مرکزی دلیل اصلی رویه موجود در بازار‌های مالی را در دو عامل مهم بی‌تدبیری مسئولان امر و آثار تحریم‌ها عنوان می‌کند. دلایلی که مورد تایید مسعود نیلی، اقتصاددان نیز است.

مسعود نیلی، اقتصاددان رشد حجم نقدینگی، محدودیت‌های موجود در دسترسی به ارز و محدودیت مورد انتظار در دسترسی به ارز را سه عامل اصلی افزایش نرخ ارز برشمرد و در تشریح بیشتر این عوامل  گفت: «آن‌چیزی که در اقتصاد کشور به‌صورت واقعی مشاهده می‌کنیم این است که نقدینگی با رشد بالای ۳۵ درصدی در حال افزایش است و این رویه از سال ۱۳۹۷ آغاز شده، که همچنان نیز ادامه دارد. افزایش حجم نقدینگی در اقتصاد به معنای افزایش تقاضا است و این تقاضا در بازار‌های مختلف بر حسب اینکه در کدام بازار محدودیت و فشار بیشتری وجود دارد، انعکاس مختلفی دارد که خروجی آن تورم است.»

او درباره عامل دوم با بیان اینکه در حال حاضر بازار ارز بیش از سایر بازار‌ها تحت فشار است، گفت: «عرضه ارز به‌دلیل تحریم‌ها و فشار‌های خارجی از یک‌سو و کاهش میزان فروش نفت و مشکل وصول ارز حاصل از فروش نفت محدود شده است. همچنین عامل مهم و اثرگذار سوم این است که چه چشم‌اندازی از آینده دسترسی منابع ارزی قابل تصور است. در زمانی که آحاد اقتصادی انتظار دارند در ماه‌های آینده گشایشی در منابع ارزی حاصل شود حتی اگر به‌صورت واقعی این گشایش ایجاد نشده باشد، اما به‌دلیل آثار روانی قیمت ارز کاهشی خواهد شد. برعکس این موضوع نیز صادق است؛ یعنی اگر چشم‌انداز این باشد که فشار‌های بیرونی تشدید و افزایش می‌یابد، بدین معناست که عامل دوم یعنی محدودیت دسترسی به ارز در انتظارات مردم بیشتر می‌شود بنابراین منجر به افزایش نرخ ارز می‌شود.»

نیلی تاکید کرد: «این روز‌ها شاهد تشدید محدودیت‌های بین‌المللی بخصوص از سوی کشورهای اروپا هستیم. فضای بین‌المللی برای ایران مساعد نیست و حتی شرایط نسبت به گذشته نامناسب‌تر شده است. این رویه موجب شده تا نتوانیم نسبت به آینده نرخ ارز هم پیش‌بینی درستی داشته باشیم.»

تحریم در کنار بی‌تدبیری

طهماسب مظاهری، رئیس اسبق بانک مرکزی درباره ریشه‌یابی علل رشد نرخ ارز به هم‌میهن گفت: «علل متعددی برای جهش نرخ ارز می‌توان بیان کرد، اما نمی‌توان دو عامل مهم تحریم‌ها در کنار بی‌تدبیری مسئولان کنونی را نادیده گرفت.» او معتقد است که باید سیاست‌های کنونی تغییر و تحول یابد: «با توجه به شرایط کنونی، نمی‌توان پیش‌بینی از این شرایط داشت و ترجیح می‌دهم بیش از این اظهارنظر نداشته باشم.»