اینستاگرام رفع فیلتر شد؟

اینستاگرام رفع فیلتر شد؟

پس از گذشت حدود ۱۲۰ روز از آغاز اعتراضات در ایران و قطعی سراسری اینترنت، برخی کاربران از دسترسی به پلتفرم اینستاگرام بدون اتصال به فیلترشکن در داخل کشور خبر داده‌اند. این کاربران که از عصر امروز،  بدون محدودیت به این شبکه اجتماعی محبوب دسترسی پیدا کرده‌اند،باشگاه خبرنگاران دره مین باره نوشت اینستاگرام بر روی اینترنت زیتل رفع فیلتر شده است  . برخی از سایت ها نیز خبر داده اند که روی رایتل نیز این اپلیکیشن باز می شود

البته گویا این رفع محدودیت سراسری نیست و همچنان کاربران زیادی در پهنه جغرافیایی ایران برای ورود به اینستا باید به فیلترشکن متصل باشند.

از سوی دیگر، این رفع محدودیت پراکنده است و مشمول گروه خاصی نمی‌شود. چنانکه  مشترکان اینترنت هر سه اپراتور اصلی و همچنین شبکه خانگی از اتصال به اینستاگرام بدون فیلتر اطلاع داده‌اند. حتی جغرافیایی این کاربران پراکنده است و نقطه اشتراک خاصی در آن پیدا نیست.

عصر امروز همچنین گوگل‌ پلی استور بعد از گذشت حدود چهار ماه رفع فیلتر شد.

گوگل پلی استور، فروشگاه آنلاین گوگل برای خرید و فروش و دانلود اپلیکیشن، بازی و دیگر محتوای مربوط به دستگاه‌های اندرویدی عصر امروز، دوشنبه ۲۶ دی، در اپراتورهای ایرانسل و رایتل رفع فیلتر شد. این فروشگاه شامگاه روز جمعه، اول مهر، فیلتر شده بود.

این اپلیکیشن دو روز پس از فیلترشدن شبکه‌ی اجتماعی اینستاگرام و پیام‌رسان واتساپ زیر تیغ فیلترینگ رفت. در همان روز اول پاییز درکنار گوگل پلی، تعداد دیگری از پلتفرم‌ها، مانند لینکدین و اپ‌ استور و سایت استارلینک نیز از دسترس کاربران با IP ایران خارج شده بودند.

لینکدین و اپ استور و سایت استارلینک ۲۵ روز بعد، یعنی در ۲۶ مهر، رفع فیلتر شدند تا گوگل پلی هم درکنار اینستاگرام و واتساپ در فهرست پلتفرم‌های مغضوبی قرار بگیرد که پس از حوادث اخیر کشور از دسترس کاربران خارج شده‌اند.

دوران تاریک قطع دسترسی به گوگل پلی استور عصر امروز به پایان خود نزدیک شد و این پلتفرم بین‌المللی ابتدا در اپراتورهای ایرانسل و رایتل دردسترس قرار گرفت تا کاربران سیستم‌عامل اندروید که از اپراتورهای مذکور استفاده می‌کنند، بتوانند پس از گذشت ۱۱۶ روز باردیگر بدون نیاز به VPN به این فروشگاه آنلاین دسترسی داشته باشند.

حالا باید منتظر ماند و دید آیا این رفع فیلتر برای گوگل پلی تداوم پیدا خواهد کرد و سایر اپراتورهای ثابت و همراه، ازجمله همراه اول هم محدودیت اعمال‌شده را رفع می‌کنند یا نه. البته سؤال مهم دیگر این است که آیا فیلترینگ اینستاگرام و واتساپ هم به‌زودی برداشته خواهد شد؟

شرط رفع فیلتر اینستاگرام

در این بین برخی اظهارات نیز بوی رفع فیلترینگ اینستا و واتساپ را به مشام می‌رسانند. رضا تقی‌پور، نماینده مجلس در شورای عالی فضای مجازی، روز جمعه با حضور در برنامه صبح‌گاهی شبکه دو صداوسیما از احتمال رفع فیلتر اینستاگرام و واتس‌اپ در صورت تصمیم شورای امنیت کشور، سخن به میان آورد.

همچنین جمعه شب عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات، در گفتگوی زنده با شبکه خبر اعلام کرد که این وزارتخانه با جدیت راه‌اندازی و توسعه پیام‌رسان‌های داخلی را دنبال می‌کند.

رفع فیلتر اینستاگرام تکذیب نشد

وزیر ارتباطات در پاسخ به این پرسش که آیا این اتفاق به معنای تداوم محدودیت شبکه‌های اجتماعی خارجی است؟ توضیح داد: اگر هم قرار بر این باشد محدودیت‌ها برداشته شود، پیام‌رسان‌های داخلی به شکلی طراحی و عرضه می‌شوند که ترجیح مردم استفاده از شبکه‌های اجتماعی داخلی باشد.

زارع‌پور گرچه با این اظهارات رفع فیلترینگ اینستاگرام و واتس‌اپ را تایید نکرد، اما جای امیدواری این است که تکذیبی هم روی آن نگذاشت.

از سوی دیگر، با توجه به تجارب گذشته دولت در راه‌اندازی پیام‌رسان‌های داخلی، مشخص نیست که وزارت ارتباطات چه برنامه‌ای در نظر دارد تا پیام‌رسان‌های جدید دچار سرنوشت برنامه‌هایی نظیر سروش نشوند؟! اپ‌هایی که در نهایت به مزایده گذاشته شدند و مشتری خاصی هم برای آن‌ها پیدا نشد.

در این میان تنها بودجه‌ای میلیاردی صرف رقابت با اپ‌هایی نظیر تلگرام شد که به‌رغم فیلترینگ گسترده هنوز هم جزو محبوب‌ترین اپلیکیشن‌های مورد استفاده ایرانیان جای دارد.

رفع فیلترینگ اینستاگرام با چاشنی خوش‌بینی

گرچه از عصر جمعه برخی کاربران در حریم مرزی ایران بدون نیاز به فیلترشکن به اینستاگرام متصل شده‌اند، اما شاید امید به رفع دائمی فیلترینگ این شبکه اجتماعی اندکی با چاشنی خوش‌بینی همراه باشد.

بررسی‌هااز داده‌های خام سازمان امور مالیاتی نشان می‌دهد هر روز قطعی اینترنت در ایران زیانی ۳۰۰۰ میلیارد تومانی را به کسب‌وکارها تحمیل می‌کند. این یعنی زیان ۳۰۰ هزار میلیارد تومانی بخش اقتصاد در ۱۰۰ روز.

حال سیاست‌گذارانی که چنین زیانی را نادیده می‌گیرند، مشخص نیست که به چه دلیلی باید در برابر رفع فیلترینگ اینستا از خود نرمش نشان دهند؟! آن هم در شرایطی که همچنان اعتراضات در ایران به صدمین روز خود رسیده و وزارت ارتباطات هم به دنبال جایگزین‌سازی پلتفرم‌های داخلی به هر ضرب و زوری است.

بدین ترتیب اتصال به اینستاگرام بدون فیلتر در ساعات گذشته از چند حالت خارج نیست. احتمالا یا شبکه فیلترینگ کشور دچار مشکل فنی شده است و یا آزمایشی روی پلتفرم‌های خارجی و احیاناً واکنش کاربران در حال انجام است.

در این میان برخی هم به رسیدن سیگنال‌های اینترنتی استارلینک اشاره می‌کنند که این امر بعید به نظر می‌رسد. چراکه طبیعتا استفاده از خدمات این اینترنت حتی در صورت رایگان‌بودن به تجهیزات و امکانات اولیه نیاز دارد.

در نهایت اینکه با توجه به دید و رویکرد دولتمردان و سایر مسئولان و نمایندگان بعید به نظر می‌رسد که میزانی از فشار موجود از طریق محدودسازی اینترنت کاسته شود و در سناریویی قوی‌تر احتمالاً باید همچون تلگرام منتظر فیلترینگ دائمی پلتفرم‌هایی نظیر اینستاگرام و واتس‌اپ باشیم.