پشت‌پرده هک شبکه خبر صداوسیما

هنوز به طور کامل درباره اتفاق قبلی شفاف‌سازی و نتیجه اتفاقات قبلی اطلاع‌رسانی نشده است که دوباره ۱۶ مهر ماه در میان بخش خبری ساعت ۲۱ تصویری پخش شد که حاکی از حمله دوباره به آنتن صداوسیما بود. این اختلال در جریان صحبت‌های رهبر انقلاب به وجود آمد و باعث شد برای لحظاتی تصویر دیگری جایگزین این سخنرانی شود. این دومین بار است که در زمان ریاست پیمان جبلی بر صداوسیما، شبکه‌های تلویزیونی با اختلال در آنتن مواجه می‌شوند. 

در جریان اختلال قبلی که سال گذشته و در بهمن ماه رخ داد، معاون فنی صداوسیما از پیچیده بودن چنین اتفاقی سخن گفت که در بستر بهره مندی از تکنولوژی‌های پیشرفته هم رخ داده است. با این حال همان زمان برخی تئوری «نفوذ» را مطرح کردند. نکته‌ای که این بار هم برخی به صورت غیررسمی روی آن تاکید کردند.

بیشتر بخوانید: حمله بی سابقه روزنامه جوان به صداوسیما به دلیل هک شدن شبکه خبر

با این حال پیمان جبلی هنوز گزارشی رسمی درباره این اتفاق نداده است. سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس با اشاره به حضور رئیس صدا و سیما در نشست این کمیسیون به خبرنگار مهر گفته است جبلی گزارشی از اقدامات این سازمان در جریان تحولات اخیر اجتماعی و امنیتی روزهای گذشته ارائه کرد. او اضافه کرده است: «همچنین سوالاتی در خصوص خرابکاری اخیر در حوزه خبر سازمان مطرح کردند و جبلی گفت که این موضوع با جدیت در سازمان در حال بررسی است و نتایج آن اعلام خواهد شد.»

رییس صداوسیما البته روز سه شنبه ۱۹ مهرماه هم در یک همایش مرتبط با رویکردهای تحولی در صداوسیما سخن گفت با این حال هیچ سخنی از تصاویر موهن و هتاکانه ای که در قالب بخش خبری شبکه یک پخش شد سخنی به میان نیاورد.

در حالی که شاید بسیاری منتظر بودند تا ببینند نتیجه آنچه که این چند روز بر سر هک یا نفوذ در رسانه ملی بحث برانگیز شده بود چه خواهد شد.

شایعه تغییر معاون سیاسی و نبود شفافیت خبری

شروع به کار علیرضا خدابخشی معاون سیاسی صداوسیما با توفیقاتی در بخش خبری سازمان همراه بود. پیگیری و اطلاع رسانی فوری نسبت به اتفاقات خبری که در جامعه در حال وقوع بود از اتفاقات طبیعی مثل سیل و کم آبی تا اتفاقاتی که با دخالت‌های انسانی همراه بود مثل هک کارت‌های سوخت باعث شد صداوسیما اولین مرجع خبری مخاطب در خیلی از اتفاقات قرار بگیرد با این حال نه تنها این رویکرد خبری تغییر کرد و واکنش‌های سریع تلویزیون نسبت به وقایع بیرونی جامعه و بحران‌ها کمرنگ شد بلکه صداوسیما حتی نسبت به اطلاع رسانی وقایع درونی صداوسیما هم که هر یک چالش‌ها و شایعه‌های بیرونی زیادی را رقم زد کمتر واکنش نشان داده است.

از جمله این شایعات که تا مرز قطعی شدن برای رسانه‌های مجازی و رسمی هم پیش رفت مرتبط با خود معاون سیاسی صداوسیما بود که برخی این تغییر را به دلیل هک شدن‌ها و اختلال‌های مقطعی سازمان نسبت داده بودند.

برخی از رسانه‌ها حتی نام شخص جایگزین را هم مطرح کردند که قرار است به عنوان معاون جدید سیاسی صداوسیما فعالیت کند. با این حال نه تنها این موارد تکذیب نشد که صرفاً در روز سه شنبه نوزدهم مهر ماه خود خدابخشی به سخنرانی در همایش افق تحول پرداخت.

جبلی هم خیلی کنایی اشاره‌ای به بخشی از شایعه پراکنی ها علیه صداوسیما کرد و شب نامه‌های مجازی و رسمی که به گفته او تا همان شب قبل از مراسم دست به کار شده‌اند تا صداوسیما را از مسیر خود منحرف کرده و حواس مدیران این سازمان را پرت کنند.

صداوسیما در همه مواردی که هر از گاهی به استناد سخنان خود رییس سازمان شایعه پراکنی شده سکوت کرده است رویکردی که بیشتر از سیاست به نوعی انفعال شبیه بوده است و اجازه داده شایعات بیشتری گسترش یابد.

شایعاتی که گاه می‌تواند مانعی جدی بر سر راه مرجعیت رسانه‌ای صداوسیما باشد و این چالش مهم را در پی داشته باشد که وقتی نتواند نسبت به این حواشی جوابگو و مرجع باشد در فضای اطلاع رسانی جامعه هم نتواند موثر و کارا واقع شود و شفافیت سازی های درستی داشته باشد./ مهر

هک شبکه خبر

ایرنا نوشت: یک منبع آگاه جزئیات هک شبکه خبر صداوسیما را تشریح کرد.

بیشتر بخوانید :شبکه خبر هک شد

یک منبع آگاه می گوید آنچه شب گذشته در بخش خبری ساعت ۲۱ شبکه خبر رخ داده خرابکاری نبوده و با هک پلی آوت، توانسته اند کنداکتور پخش را دچار اختلال کنند. خبرآنلاین این ادعای منبع آگاه گفت و گو کننده با ایرنا را بررسی کرده است.

 با گذشت بیش از ۱۸ ساعت از پخش تصاویر ساختارشکنانه از تلویزیون در یک بخشخبری که با لوگوی یک گروه هکری منتشر شد، هنوز هیچ موضع گیری رسمی از رسانه ملی روی آنتن نرفته و آنها نسبت به آنچه برای شان رخ داده سکوت کرده اند. بسیاری البته با گرفتن ایرادهای فنی و بررسی زوایا و قاب تصویر و نوع سوئیچهای تلویزیون می گویند آنچه رخ داده یک حمله هکری نیست و یک خراب کاری داخلی است اما رسانه ملی بدون اظهارنظر رسمی ، از یک حمله هکری خبر می دهد.

ایرنا به نقل از یک منبع آگاه در رسانه ملی از این گفته که آنها از طریق پلی آوت شبکه خبر هک شدند:«بررسی‌های اولیهنشان می‌دهد پخش فایل آلوده در اخبار ساعت ۲۱ روز شنبه ناشی از هک پلی‌اوت شبکه خبر بوده است. پشت صحنهبرخی خبرسازی‌ها و شایعات منتشرشده و اکانت‌های سازمانی، برخی گروه‌ها و جریان‌ها هستند که تضعیف مدیریتسازمان صداوسیما را دنبال می‌کنند.»

او با اعلام اینکه بعد از هک ۷ بهمن ۱۴۰۰ هیچ کدام از نهادهای مسئول حتی یک ریال نیز به امن‌سازی شبکه سازمانکمک نکردند، گفت: «بررسی‌های فارنزیک هک سال گذشته مشخص کرد مهاجم از خردادماه ۱۴۰۰ در شبکه سازمانحضور داشته و فرایند امن‌سازی شبکه های سیما موفق بوده است؛ اما شبکه خبر به واسطه ماهیت خبری خوددسترسی‌های ویژه‌ای داشته که بعد از رخداد اخیر در حال امن‌سازی است.»

اما پلی آوت شبکه خبر چه بوده که ارتباط زنده با اینترنت ماهواره ای داشته است؟

با یک سرچ ساده گوگلی هر مخاطبی می تواند دریابد آنچه درباره پلی آوت گفته شده ، کدام تکنولوژی فنی است و کارایی آن چیست؟

یک سرور مجازی آنلاین گران قیمت ، این احتمالا این طور که این مقام آگاه به ایرنا گفته پاشنه آشیل شبکه خبر بوده است. البته اگر گفته های مقام آگاه درست بوده باشد.

پلی اوت در واقع یک سرور قدرتمند است که بر آن اپلیکیشن های گران قیمتی نصب شده. از طریق ارتباط پرسرعت راه دور، مدیران و مسئولان شبکه ها به این سرور ها متصل می شوند و خروجی های با کیفیت از ویدئو های ساختهشده شبکه خودشان را روی آن اصطلاحا Upload می کنند. سپس این سرور ها را طوری تنظیم می کنند و چیدمانشانرا طوری می چینند که برنامه های مد نظر آن ها در ساعاتی که مشخص شده است پخش شوند. استریم های پخش هایزنده اینترنتی تلوبیون اکثرا از این قابلیت استفاده می کنند.این سرور ها با لینک های زمینی یا هوایی پر سرعت به پروایدرهای ماهواره ای متصل می شوند و پروایدر ها تصاویر خروجی این سرور ها را بر روی ماهواره ها می فرستند. پلی اوتها می توانند به دو شکل باشند:

۱) پلی اوت هایی که صرفا هاست هستند: پلی اوت هایی هستند که صرفا فایل های ویدئویی روی آن ها آپلود می شود وپشت سر هم طبق برنامه ریزی خاص پخش می شوند. شیوه ای که بسیاری از بسترهای پخش اینترنتی چون وی او دی ها از آن بهره می گیرند.

۲) پلی اوت هایی که امکان پخش زنده دارند: برخی سرور های قدرتمند، مانند سرور شبکه های. بزرگ دنیا این امکان را دارند که علاوه بر چیدمان ویدئو ها، در ساعاتی از روز که بخواهند توسط دستگاه های encoder و decoder ای که به آن ها متصل می شود، تصویر را به صورت زنده از مبدا بگیرند و به مقصد (که همان ماهواره است) برسانند. این پلی اوت ها عموما گران تر هستند و تقریبا در اختیار هر شبکه ای قرار نمی گیرد.

اگرچه تلویزیون این امکان را دارد ولی از دیرباز مدل پخش و چینش برنامه های کنداکتور در رسانه ملی، مدل پخش بر اساس نسخه رسیده پلمپ شده از پخش بوده است که موارد بازبینی را طی کرده است.

بعد از اتفاقات یک سال اخیر و البته تهدیدهای روزهای گذشته هم این روال احتمالا با دقت بیشتری پیگیری می شده است و بخصوص پس تهدیدهای روزهای اخیر ، این روند باید با وسواس بیشتری پیگیری می شده است. آن هم در معاونت سیاسی سیما.

در شرایطی که به دلیل پخش منطقه ای و استفاده از ماهواره های زمینی و نوع دستی چینش کنداکتور ، بسیاری از کارشناسان احتمال هک را بعید دانسته اند اما جملات امروز منبع آگاه صدا و سیما به ایرنا و تاکید بر هک پلی آوت این شبکه ، بر ابهامات افزوده شده است . اینکه چطور تهدیدات اخیر نادیده گرفته شده اند؟

و البته همچنان این پرسش از رسانه ملی که تمام اتفاق رخ داده را در عدم هزینه نهادهای مسئول دیگر برای ایمن سازی شبکه خلاصه کرده باقی ست که چرا به جای موضع گیری غیر رسمی، توضیحات رسمی در باره این اتفاق نمی دهد ؟

اینکه چرا تشریح نمی کند در اتفاقات رخ داده مشابه قبلی چه کارهایی برای ایمن سازی انجام داده و چه واکنش های فنی و عملی داشته است تا چنین اتفاقی در یک بخش مهم خبری رخ ندهد؟