مقتدی صدر بازمی‌گردد؟

دکتر علی‌اکبر اسدی، حلیلگر مسائل خاورمیانه با اشاره به کناره‌گیری مقتدی صدر از سیاست که منجر به شکل‌گیری آشوب در عراق شد، اظهار کرد: صدر از جمله سیاستمدارانی است که دارای رفتارهای سیاسی پرنوسان، غیرقابل پیش‌بینی و شگفت‌انگیز است. این اولین باری نیست که صدر از سیاست کناره‌گیری می‌کند. قبلا هم در دوره‌های مختلف و بنا به شرایط مختلف اعلام کرده است که قصد کناره‌گیری از قدرت را دارد و مشارکت جریان سیاسی وی در روند سیاست متوقف می‌شود.

وی با اشاره به اینکه این هفتمین بار است که مقتدی صدر اعلام کناره‌گیری از سیاست می‌کند، عنوان کرد: صدر هر بار پس از مدتی دوباره به سیاست برگشته و نقش‌آفرینی کرده است. در انتخابات سال گذشته، تعداد کرسی‌های طرفدار صدر در انتخابات زیاد شده بود و صدر تلاش‌های زیادی برای تعیین دولت عراق داشت، اما نمایندگان سیاسی طرفدار صدر به صلاحدید وی از پارلمان کناره‌گیری کردند.

این تحلیلگر مسائل خاورمیانه با تاکید بر اهمیت نقش صدر و جریانش در عرصه سیاسی عراق ادامه داد: صدر بعد از کناره‌گیری از پارلمان به دنبال انحلال پارلمان بود و حتی شعارهایی با هدف تغییر نظام سیاسی را مطرح کرد. بنابراین شرایط این گروه خاص، حساس و بسیار اثر گذار است.

اسدی با اشاره به انتقادات غیرمستقیم آیت‌الله حائری به صدر، بیان کرد: سخنان آیت‌الله حائری به صدر و جریانش شوک وارد کرد و از سوی دیگر متغیر جدیدی به عرصه داخلی عراق وارد شد. به طوری که اصلی‌ترین علت کناره‌گیری صدر را می‌توان توصیه‌ها و صحبت‌های آیت‌الله حائری دانست، زیرا در این شرایط دیگر صدر قادر به ادامه نقش‌آفرینی در عرصه سیاست نبود.

وی ادامه داد: صدر به دلیل اینکه مقلد آیت‌الله حائری بوده و پدر و خاندانش بر مرجعیت آیت‌الله حائری تاکید می‌کردند، از توصیه‌های آیت‌الله حائری تاثیر گرفته و مجبور به کناره‌گیری از سیاست شد. اما عجیب نیست او مجددا با جایگاه، نقش و گفتمان جدیدی وارد سیاست شود و با توجیهات خاص خود مبنی بر شرایط عراق و شرایط دینی، دوباره به عرصه سیاست بازگردد، زیرا اهدافی در خصوص در دست گرفتن رهبری سیاسی عراق دارد و همچنین از طرفداران زیاد و پایگاه اجتماعی بالایی برخوردار است.

این کارشناس خاورمیانه با اشاره به تظاهرات طرفداران صدر و ورود آنها به منطقه سبز، تاکید کرد: صدر هیچگاه فرصت سازماندهی به چنین تظاهراتی را نداشته و احساس خشم ناشی از شوک کناره‌گیری مقتدی صدر در طرفداران وی، موجب شکل‌گیری اعتراضات و تظاهرات شده است.

اسدی خاطرنشان کرد: صدر با چنین مانوری سعی کرد که نشان دهد به رغم اینکه در سیاست حضور ندارد، اما هنوز می‌تواند در عرصه ثبات و امنیت عراق نقش تعیین کننده‌ای داشته باشد. در واقع کناره‌گیری صدر پایان ماجرا نیست و حتی اگر صدر کنار بکشد، با توجه به شکاف‌ها، ناکارآمدی‌ها، تنش‌ها و التهابات و سابقه‌ خراب مقامات عراقی در ذهن مردم، این تظاهرات و مخالفت‌ها به شکل‌های متفاوت و در سطح ملایم‌تری ادامه پیدا خواهد کرد.

وی افزود: درست است که بنابر شرایط موجود و تحت تاثیر اعلام کناره‌گیری صدر، طرفدارانش با چنین شدتی اقدام به تظاهر کردند و سپس هم بنا به دستور صدر دست از ادامه تظاهرات کشیدند، اما در شرایطی دیگر و تحت تاثیر اختلافاتی که ممکن است رخ دهد، مجددا با اعتراضاتی در سطحی نسبتا پایین‌تر احساساتشان را بروز خواهند داد.

این تحلیلگر مسائل خاورمیانه در خصوص ابهاماتی مانند همراهی مامورین حکومتی و الکاظمی با معترضین اظهار کرد: ممکن است الکاظمی در مقاطع و مسائلی با جریان صدر منافعی مشترک داشته باشد، اما اینکه به این شکل معترضین بخواهند وارد موسسات دولتی شوند و تهدید جدی برای شاکله دولت و حاکمیت در عراق ایجاد کنند، قطعا مورد پذیرش الکاظمی نیست و حتی باعث شده است الکاظمی از صدر درخواست کند که به طرفدارانش دستور دهد که از منطقه سبز خارج شوند.

اسدی در خصوص اینکه چه زمانی ثبات در عراق ایجاد می‌شود، تاکید کرد: باید منتظر ماند تا دید رویکرد گروه‌های شیعی، سنی و کردها چیست. با کناره‌گیری صدر شانس تشکیل دولت نسبت به گذشته بیشتر شده است، اما هنوز احتمال زیادی در خصوص انحلال پارلمان و تقاضای برگزاری انتخابات مجدد وجود دارد.

وی با تاکید بر اینکه برگزاری انتخابات مجدد جزو گزینه‌های جدی است، خاطرنشان کرد: ممکن است از طرف گروه‌های مدنی مانند جنبش دموکراتیک تشرینی تقاضای انتخابات مجدد صورت گیرد یا خود چارچوب هماهنگی به این نتیجه برسد تشکیل دولت با این وضعیت به دولتی با ثبات نمی‌انجامد و در مجموع شرایط به سمت برگزاری انتخابات مجدد پیش برود./ ایسنا