فاجعه‌ای تاریخی در راه است!

یک دوستدار میراث فرهنگی با اشاره به اینکه در گذر زمان به دلیل عدم مرمت اصولی پل قدیم شهرستان دزفول در مسیر تخریب قرار گرفته تصریح کرد: پل قدیم دزفول به قدری وضعیت نابسامانی دارد که هر لحظه بیم فروریختن قسمت‌هایی از آن وجود دارد.

روح‌الله بهشتی‌فرد، دوستدار میراث فرهنگی با تاکید بر اینکه پل قدیم دزفول به شدت نیازمند مرمت فوری است، هشدار داد: در غیر این صورت بعید نیست که در آینده با یک حادثه این پل تاریخی به خاطره‌ها بپیوندد.

او با اشاره به اینکه پل قدیم دزفول از بناهای شاخص بافت تاریخی دزفول است، یادآوری کرد: بیشترین مرمت انجام شده و حفاظت از این اثر تا به امروز توسط مشارکت مردمی و خیرین این شهرستان صورت گرفته است‌.

او گفت: مشارکت باید جهت‌دار باشد و سازمان میراث فرهنگی با تخصیص بودجه ملی لازم است که با توجه خاصی ورود کند چراکه آثار تاریخی این شهر قابل تکرار نیستند و باید حفظ شوند.

بهشتی‌فرد با اشاره به اینکه قسمت‌های داخلی این پل با لاشه سنگ و ملات گچ ساخته شده است، بیان کرد: این پل به دلیل فرسودگی و فرسایشی که در اثر تغییرات آب و هوا و شرایط جوی به مرور زمان ایجاد شده و نبود توجه و مرمت مستمر به دلیل کمبود اعتبار اداره میراث فرهنگی در وضعیت اضطراری به سر می‌برد.

این دوستدار میراث‌ فرهنگی با یادآوری این مطلب که پل قدیم دزفول این روزها نیازمند توجه است اما به علت نبود بودجه مرمتی در آن صورت نمی‌گیرد گفت: در گذشته نیز تخصیص اعتبار و مرمت این پل قطره‌چکانی بوده‌ است و این نبود مرمت اساسی عمر این پل را کوتاه و شاید فاجعه‌ای تاریخی را قریب‌الوقوع کند.

پل تاریخی دزفول، به عنوان قدیمی‌ترین پل استوار جهان که هنوز حیات خود را حفظ کرده، یکی از راه‌های ارتباطی شهر جندی شاپور و سرزمین بین‌النهرین بوده است که به دستور شاپور اول ساسانی و پس از پیروزی ایران بر والرین و با به‌کارگیری اسرای رومی ساخته شده است. از این رو، به «پل رومی» نیز مشهور است.

همان‌طور که گفته شد این پل در زمان شاپور اول ساسانی (۲۶۳‌میلادی) در بافت قدیم دزفول که بافتی تاریخی و آجری است در کنار رودخانه دز شکل گرفته است و از معدود پل‌های دنیا است که با گذشت بیش از ۱۷ قرن همچنان پابرجا است و به عنوان قدیمی‌ترین پل استوار جهان که هنوز حیات خود را حفظ کرده نیز در جهان شناخته می‌شود.

پل قدیم دزفول دارای ۱۴ دهانه است که آب رودخانه از بین آن‌ها عبور می‌کند. برای ساخت پل از سنگ ساروج و آهک استفاده شده‌ و قسمت‌های زیرین پل که در واقع پایه پل است از جنس سنگ است که این بخش به دوره ساسانیان تعلق دارد. اما بخش‌های فوقانی پل آجری‌ است که در سال‌های بعد به علت بازسازی و مرمت به بنا اضافه شده است.

امکان تردد ماشین و دیگر وسایل نقلیه بر روی پل قدیم دزفول تا سال ۱۳۸۹ شمسی ممکن بود اما بعد از آن و به علت تخریب‌ها و آسیب‌های جدی که بر پل وارد می‌شد ورود هر نوع وسیله نقلیه بر روی پل ممنوع اعلام شد و از آن زمان تاکنون این پل فقط گذرگاهی برای عابران پیاده است.

پل قدیم دزفول سال ۱۳۱۰ با شماره ۸۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.