هجوم مردم برای سپرده‌های بلند مدت، سود این سپرده‌ها چقدر شد؟

بررسی‌ها نشان می‌دهد با افزایش نرخ بهره، تمایل بانک‌ها به ایجاد سپرده‌های بلند مدت‌تر بیشتر شده و سهم سپرده‌های بلند مدت از شبه پول در چند سال اخیر افزایش چشم‌گیری داشته است.

هجوم مردم برای سپرده‌های بلند مدت، سود این سپرده‌ها چقدر شد؟

بررسی‌ها نشان می‌دهد مردم در چند سال اخیر به سپرده گذاری های بلند مدت روی اورده اند 

با افزایش نرخ بهره، تمایل بانک‌ها به ایجاد سپرده‌های بلند مدت‌تر بیشتر شده و سهم سپرده‌های بلند مدت از شبه پول در چند سال اخیر افزایش چشم‌گیری داشته است.

حداکثر نرخ سود بانکی در سال ۱۴۰۳ همچنان ۲۲.۵ درصد باقی مانده  است 

سال ۱۴۰۱ بود که بانک مرکزی سقف نرخ سود سپرده بانکی را ۲۲.۵ درصد و سود تسهیلات را حداکثر ۲۳ درصد اعلام کرد و نرخ‌های بالاتر از آن تخلف اعلام شد. همچنین همان زمان مسئولان اقتصادی و بانکی کشور تاکید کردند که تصمیمی برای تغییر در نرخ سود بانکی ندارند.

طبق آخرین مصوبه شورای پول و اعتبار، به انواع سپرده‌های کوتاه و بلندمدت از پنج درصد تا ۲۲.۵ درصد سود تعلق می‌گیرد. سپرده سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت عادی، سپرده‌هایی هستند که به‌صورت ماه‌شمار بوده و واریز و برداشت از آن محدودیتی از نظر زمانی ندارند. نرخ سود سپرده کوتاه‌مدت سه ماهه هم ۱۲ درصد و سود سپرده‌های کوتاه‌مدت شش ماهه ۱۷ درصد است.

به سپرده‌های بلندمدت یکساله مردم نیز ۲۰.۵ درصد سود تعلق می‌گیرد که البته طبق همین مصوبه نباید هیچ برداشتی از آن صورت بگیرد. نرخ سود سپرده بلندمدت دوساله ۲۱.۵ درصد است و به سپرده‌های بلندمدت سه‌ساله هم سود ۲۲.۵ درصدی تعلق خواهد گرفت

 سهم سپرده‌های طولانی مدت‌تر از شبه پول افزایش یافته است. دلیل اصلی این اتفاق افزایش نرخ بهره اسمی توسط بانک مرکزی است. با افزایش نرخ بهره، بانک‌ها تمایل دارند تا پول را بیشتر نزد خود نگه دارند تا بیشتر سود کنند. به همین دلیل، شاهد جهش سهم سپرده‌های سه ساله از شبه پول از صفر درصد به حدود ۲۶ درصد هستیم.

نقدینگی از دو جزء پول و شبه پول تشکیل شده است. پول مجموع اسکناس و مسکوکات در دست مردم و سپرده‌های جاری است. شبه پول شامل سپرده‌های بلند مدت بانکی می‌شود که خود انواع مختلفی دارد. این گزارش به سهم سپرده‌های بلند مدت بانکی از شبه پول در خرداد ماه چند سال اخیر می‌پردازد.

بر اساس آخرین مصوبه شورای پول و اعتبار نرخ رسمی سود بانکی افزایش یافت. این تصمیم بر افزایش، در شامگاه دهم بهمن ماه ۱۴۰۱ رسانه‌ای و به بانک‌ها ابلاغ شد. اعداد جدید اعلامی به شرح زیر است:

  • سپرده کوتاه‌مدت عادی (کارت‌های بانکی): ۵ درصد
  • سپرده کوتاه مدت ویژه سه‌ماهه: ۱۲ درصد [بانک‌ها معمولا ارائه نمی‌دهند
  • سپرده کوتاه‌مدت ویژه شش‌ماهه: ۱۷ درصد [بانک‌ها معمولا ارائه نمی‌دهند
  • سپرده بلندمدت با سررسید یک‌سال: ۲۰/۵ درصد
  • سپرده بلندمدت با سررسید ۲ سال: ۲۱/۵ درصد
  • سپرده بلندمدت با سررسید ۳ سال: ۲۲/۵ درصد

انواع سپرده‌های بلند مدت بانکی

همانطور که گفته شد، شبه پول سپرده‌های بلند مدت بانکی است. در ترازنامه بانک مرکزی این بخش از نقدینگی شامل چند نوع مختلف از جمله قرض الحسنه پس‌انداز، سپرده‌های کوتاه مدت، سپرده‌های یک ساله تا پنج ساله است.

حساب‌های قرض الحسنه پس‌انداز به منظور نگهداری دارایی در بانک و برای تراکنش‌هایی در جهت اهداف خیرخواهانه مثل کمک به افراد نیازمند افتتاح می‌شود و به آن سود بانکی تعلق نمی‌گیرد. همچنین بانک‌ها از محل این سپرده‌ها وام‌هایی با سود کم به افراد می‌دهند. سهم این نوع سپرده‌ها از شبه پول از خرداد ۱۴۰۱ تا خرداد سال جاری افزایش یافته و از ۸.۴ درصد به ۱۲.۹ درصد رسیده است.

به سپرده‌هایی که با مدت زمان کمتر از یک سال نزد بانک به امانت گذاشته می‌شوند، سپرده کوتاه مدت گفته می‌شود. با وجود اینکه سپرده‌های کوتاه مدت بیشترین سهم را از شبه پول دارند اما سهم آن در چند سال گذشته نزولی بوده است. سهم این نوع سپرده‌ها از ۳۵.۷ درصد در خرداد ۱۴۰۱ به ۲۸ درصد در خرداد ۱۴۰۳ رسیده است.

جهش سپرده‌های سه ساله

سهم سپرده‌های یک ساله از شبه پول در این دوره ابتدا سیری صعودی و سپس نزولی داشته است. از طرفی، سهم سپرده‌های دو ساله روندی کاهشی داشته و از ۲۴.۹ درصد به ۷.۱ درصد رسیده است. اما سهم سپرده‌های سه ساله از شبه پول در طول سه سال از صفر درصد به ۲۵.۹ درصد پرش داشته است. دلیل اصلی این اتفاق بازگشت سپرده‌های سه ساله با حداکثر سود از بهمن ۱۴۰۱ به بازار پول است. از آنجایی که سود سپرده‌های سه ساله از دو ساله بیشتر است، مردم دارایی‌های خود را از سپرده‌های دو ساله به سه ساله انتقال داده‌اند.

از طرفی، در چند سال اخیر بانک مرکزی نرخ بهره اسمی را افزایش داده است. به طبع افزایش نرخ بهره به نفع بانک‌ها نیست، چراکه باید سود بیشتری پرداخت کنند. در نتیجه بانک‌های تجاری قراردادهای طولانی مدت‌تری با مردم می‌بندند تا بتوانند پول را بیشتر نزد خود نگهداری کنند تا سود خود را حداکثر کنند. به همین دلیل، سهم سپرده‌های طولانی مدت‌تر از شبه پول در چند سال اخیر افزایش یافته است.

کدام استان‌ها بیشترین سپرده را دارند؟

اطلاعات موجود از میزان سپرده‌های ذخیره شده در بانک‌ها نشان می‌دهد که ۵۷درصد از کل پولی که در قالب سپرده‌های ارزی و ریالی در بانک‌های ایران وجود دارد در تهران متمرکز شده است که رقمی در حدود ۶۰۱۵هزار میلیارد تومان را شامل می‌شود و استان تهران با فاصله بسیار زیادی از این جهت در صدر قرار دارد. ضمن اینکه بخش عمده تسهیلات ارائه شده نیز به استان تهران اختصاص یافته که رقمی بالغ بر ۴۸۹۳هزار میلیارد تومان است.

بعد از تهران، استان اصفهان با فاصله زیادی در رتبه دوم قرار گرفته و استان خراسان رضوی، فارس، خوزستان و مازندران در رتبه‌های بعدی قرار دارند.

حجم سپرده‌های استان اصفهان با ارزشی معادل ۴۷۷هزار میلیارد تومان جمعا ۵درصد از کل سپرده‌های موجود در نظام بانکی است و سپس خراسان رضوی با ۳۹۹ و مازندران با ۲۶۱هزار میلیارد تومان در رده‌های بعدی قرار دارند. پرسش این است که چرا بخش عمده سپرده‌های بانکی در تهران متمرکز شده است؟

اهمیت سهم اجزای نقدینگی از کل

به طور معمول، شبه پول سهم بیشتری از نقدینگی را تشکیل می‌دهد. سهم پول از نقدینگی در خرداد ۱۴۰۱ به ۲۲ درصد، در خرداد ۱۴۰۲ به ۲۵ درصد و در خرداد سال جاری به ۲۴ درصد رسیده است. از آنجایی که سهم شبه پول از نقدینگی نیز رابطه مکملی دارد، سهم شبه پول از نقدینگی نیز در این مدت به طور کلی افزایش یافته است. می‌توان نتیجه گرفت که با بالا رفتن سهم پول از نقدینگی، انتظارات تورمی افزایش یافته است. از طرفی، سیالیت پول نیز بالاتر رفته است که می‌تواند منجر به خلق تورم بیشتر شود. همه اینها می‌تواند از افزایش تورم ذهنی و نااطمینانی نشات گرفته باشد.

زمانی که انتظارات تورمی در جامعه افزایش پیدا می‌کند، جذابیت سود سپرده‌های بانکی کاهش میابد. در این وضعیت مردم برای اینکه بتوانند از ارزش دارایی‌های خود محافظت کنند، پول خود را از حساب بلند مدت خارج کرده و به سمت بازارهای دیگر مانند طلا و ارز می‌برند. البته در یکسال گذشته از شتاب سیالیت نقدینگی کاسته شده است.

 

منبع: اکو ایران

دیگر رسانه ها

کدخبر: 153186

اخبار مرتبط سایر رسانه ها

    تمامی اخبار این باکس توسط پلتفرم پلیکان به صورت خودکار در این سایت قرار گرفته و سایت عرشه‌آنلاین هیچگونه مسئولیتی در خصوص محتوای آن به عهده ندارد

    سایر رسانه ها

      تمامی اخبار این باکس توسط پلتفرم پلیکان به صورت خودکار در این سایت قرار گرفته و سایت عرشه‌آنلاین هیچگونه مسئولیتی در خصوص محتوای آن به عهده ندارد

      ارسال نظر