کویت و عربستان میدان گازی آرش ایران را بالا کشیدند

 محسن خجسته مهر مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران در حاشیه دومین روز از نمایشگاه نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی در نشست خبریدر پاسخ به این سوال مبنی بر اینکه عربستان و کویت به صورت رسمی ایران را از میدان گازی آرش کنار گذاشتند، واکنش ایران نسبت به آن چیست، گفت: ما هر میدان نفتی و گازی که در حوزه سرزمین جمهوری اسلامی باشد را توسعه می‌دهیم.

وی ادامه داد: ۱۹ طرح به ارزش ۱۱.۵ میلیارد دلار آغاز می‌کنیم و به زودی ساخت توربو کمپرسور ساخت داخلی می‌شود و ساخت سکوی آلفا یه زودی آغاز می‌شود.

خجسته مهر اضافه کرد: در دو دولت گذشته ۱۳ میلیارد دلار یعنی سالانه ۱.۶ میلیارد دلار قرارداد منعقد شده اما در ۲.۵ سال گذشته ۱۵ میلیارد دلار یعنی سالی ۶.۳ میلیارد دلار قرارداد منعقد شد به عبارت دیگر ۴ برابر دو دولت گذشته قرارداد منعقد کرده ایم

مدیرعامل شرکت ملی نفت گفت: ۲.۵ میلیارد بشکه معادل نفت خام، مجموع ذخایر جدید اکتشافی در دولت سیزدهم بوده است، حدود ۸ مخزن نفتی و گازی کشف جدید ما بوده و یک کشف بسیار مهم هم اخیراً داشتیم که به‌زودی از طرف وزیر نفت اعلام خواهد شد.

وی افزود: ما در گذشته نفت تولید می‌کردیم ولی نمی‌فروختیم، اما امروز هم تولید می‌کنیم و هم می‌فروشیم و در سال گذشته ۳۵ میلیارد دلار درآمد صادرات نفتی داشتیم.

بر اساس قرارداد مارس ۲۰۲۳، کویت و عربستان سعودی، که دارای منابع انرژی مشترک دریایی هستند، توافق کردند که یک پروژه توسعه مشترک در این زمینه انجام دهند و به طور کامل ایران را کنار بگذارند.

مناقشه بر سر آرش مقامات ایرانی را تنها از سوی طرف‌هایی که ادعای مالکیت انحصاری آن را دارند تحت فشار قرار نداده است. منتقدان داخلی دولت ابراهیم رئیسی، هم در این بابت ساکت ننشسته‌اند. آن‌ها اظهار می‌کنند که وزارت امور خارجه به دلیل ملاحظات سیاسی با کویت و عربستان سعودی با ملایمت برخورد می‌کند - به ویژه با توجه به توافق تجدید روابط با ریاض در سال گذشته که منجر به پایان دادن به هفت سال روابط خصومت‌آمیز بین دو کشور شد.

نبرد بر سر میدان گازی در میانه تنش‌های ژئوپلیتیکی

به نوشته ژئوپالیتیکال مانیتور، علی‌رغم اینکه اختلاف بر سر  آرش به دهه 1960 برمی‌گردد،  تنش‌ها بر سر این میدان گازی در چند ماه گذشته به دلیل عوامل مختلف سیاسی و اقتصادی تشدید شده و به منبع تنش‌های ژئوپلیتیکی جدید ایران در منطقه مبدل شده است.

میدان آرش یک فرصت آشکار برای ایران جهت به دست آوردن کنترل بر یک منبع انرژی ارزشمند است و با تضمین دسترسی تنها به 40 درصد از چنین میدان گازی بزرگ، ایران می‌تواند امنیت انرژی خود را افزایش داده و قابلیت‌های اقتصادی خود را افزایش دهد و در نتیجه نفوذ سیاسی و استراتژیک خود را در منطقه افزایش دهد. از آن‌جایی که ایران کشورهای شورای همکاری خلیج فارس را متحد دشمن خود در واشنگتن می‌داند، افزایش تنش‌ها بر سر میدان آرش آزمون دیگری برای ایران در به چالش کشیدن منافع ایالات متحده در منطقه ایجاد می‌کند.

سه آزمون مهم

میدان آرش یک نقطه اختلاف قابل توجه در منطقه خلیج فارس است و ایران، عربستان سعودی و کویت برای کنترل با هم رقابت می‌کنند. رقابت برای دسترسی و بهره‌برداری از ذخایر گازی تحت تأثیر یک تعامل پیچیده از منافع اقتصادی، سیاسی و استراتژیک است که به طور بالقوه می‌تواند رقابت‌های موجود را تشدید کند و به بی‌ثباتی بیش‌تر در منطقه کمک کند. این میدان در شرایط کنونی برای همه طرف‌های درگیر شرکت در گفت‌وگوهای دیپلماتیک و همکاری برای رسیدگی به تنش‌های در حال گسترش و جلوگیری از هر گونه تشدید تنش که خطر عواقب منفی برای کل منطقه را به دنبال دارد، بسیار مهم به نظر می‌رسد.